Eritrees centrum in Deventer

Inmiddels is het Eritrees centrum een herkenbare, fysieke plek geworden, die als ontmoetingsruimte voor de niet alleen Eritrese statushouders fungeert en waar iedereen terecht kan met zijn vragen en problemen. Dit heeft ons, voor zover het in Deventer gehuisveste (Eritrese) statushouders betreft, een unieke kans geboden om hiermee aan de slag te kunnen gaan.

De nieuwkomers zien hun ontmoetingscentrum vooral als een leerplek waar iedereen zich begrepen en geaccepteerd voelt. Een plek waar de vertrouwensband een grote rol speelt en waar iedereen terecht kan die met de taal bezig wil zijn, kennis en ervaring op wil doen op verschillende thema’s, sport en beweging of gewoon plezier en ontspanning mogen ervaren . Tevens zijn we een plek waar veel over de Nederlandse cultuur gesproken wordt en de verschillen met eigen cultuur worden besproken om meer balans en begrip te kunnen bewerkstelligen.

Waarom?

Uit het onderzoek en de verkenning van stichting Jongerennet met betrekking tot de huidige situatie rondom de Eritrese gemeenschap komt een somber beeld naar voren. De Eritreeërs komen letterlijk en figuurlijk van ver, de afstand tussen Nederland en Eritrea is zeer groot. Dit maakt de integratie voor hen in Nederland een grote opgave. De geboden ondersteuning blijkt onvoldoende en de verplichte inburgering biedt hen te weinig handvatten om succesvol in de Nederlandse samenleving te kunnen integreren. Al met al hebben de Eritrese statushouders in Nederland een ongunstige uitgangspositie als het gaat om integratie en ( arbeid ) participatie.

Op dit moment zitten Eritrese statushouders gevangen in een vicieuze cirkel, omdat zij niet beschikken over de basis vaardigheden die noodzakelijk zijn om überhaupt geaccepteerd te worden door onze samenleving. Daarbuiten is onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal een te groot obstakel. Dit maakt dat velen van hen nog niet in staat zijn om deel te nemen aan activiteiten buiten eigen groep om.

Met dit centrum biedt stichting Jongerennet de Eritrese statushouders ondersteuning op maat, met oog voor hun specifieke problemen en behoeften en vooral een laagdrempelige benadering.

Zie ook voor meer gepubliceerde onderzoeken:

https://www.nrc.nl/nieuws/2018/11/15/eritrese-problemen-angst-alcohol-frustratie-geweld-a2755414

https://www.hetbegintmettaal.nl/eritrese-statushouders-meer-ondersteuning-nodig-integratie/

De doelgroep

Het totaal aantal Eritrese deelnemers is 275 waarvan 177 volwassenen boven 18 jaar en het aantal kinderen tot en met 18 jaar is 98 , het aantal van andere nationaliteiten is op dit moment 20 deelnemers ( deze deelnemers nemen alleen deel aan de taalactiviteiten en af en toe aan de sportactiviteiten ).

• Het aantal jongeren nam sinds 2018 ( 32 jongeren ) toe met 41 jongeren naar 73 . Het aantal zal dit jaar nog stijgen omdat er jongeren de 18 jarige leeftijd zullen gaan bereiken.
• Het aantal gezinnen nam toe van 12 naar 42 gezinnen (84 volwassenen) dit door de gezinshereniging.
• Daardoor is ook het aantal kinderen tot 18 jaar gestegen van 15 naar 98
• Het aantal alleenstaande is gedaald door gezinsherenigingen of verhuizing van 20 naar 16
• Het aantal deelnemers van andere afkomst is op dit moment 15- 20 deelnemers

Onze doelgroep is vooral afkomstig uit Eritrea en verspreid gehuisvest in de gemeente Deventer. De meesten zijn gebaat bij een passende maatschappelijke ondersteuning maar ook bij een begeleidingstraject naar opleiding en werk, met bovenal het opdoen van kennis en werk- ervaring waarbij de taal en het meedoen centraal staan.

Jongeren

Onze jongeren zijn overwegend gehuisvest bij particuliere commerciële verhuurders die zich niet bekommeren om hun welzijn of bij studentenhuisvester Duwo. Door ‘eigen’ toedoen vergooien sommige jongeren hun kansen op een passende opleiding en verkleinen zij hun toekomstmogelijkheden. De culturele verschillen zijn te groot om zich snel aan te passen in onze samenleving. Ten opzichte van hun Nederlandse leeftijdgenoten verkeren zij in een sociaal isolement en krijgen te maken met een culturele shock. Veel van deze jongeren ervaren moeite met het volgen van het onderwijs waardoor zij niet de startkwalificatie zullen halen. De studievaardigheden, discipline en kennis van het systeem ontbreekt, maar ook de taalachterstand speelt een grote rol. Niet alleen duurt het daardoor langer voordat ze op eigen benen kunnen staan.

Het dagelijks leven van de meesten staat in het teken van zorgen om (achtergebleven) familieleden. Men wil de familieleden naar Nederland laten komen, maar tot op heden lukt dit niet of zorgen deze jongeren voor hun ouders in Nederland. Ook hierdoor is het lastig om te focussen op het opbouwen van een nieuw leven.

Zij ervaren veel psychosociale klachten, bijvoorbeeld stress, piekeren, slapeloosheid en nare dromen, die hen in het dagelijks leven hinderen. Door de positie waarin ze zitten, kunnen ze ook makkelijk betrokken raken bij kwade praktijken.

De gebruikelijke maatschappelijke begeleiding aan gehuisveste statushouders gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van de statushouder en is dus zoveel mogelijk op afstand en in tijd beperkt. Deze begeleiding blijkt niet voldoende voor onze doelgroep die niet al is ingebed in een sociaal verband. Ontoereikende huisvesting voor jongeren en dito maatschappelijk-agogische begeleiding brengt schade toe aan hun ontwikkeling hetgeen nu en later maatschappelijke problemen kan veroorzaken.

De gebruikelijke maatschappelijke voorzieningen (sociaal-maatschappelijk werk, sociaal wijkteam, specialistische maatschappelijke dienstverlening) kunnen dit risico onvoldoende wegnemen.

Volwassenen boven 23 jaar

Het overgrote deel is praktisch opgeleid en velen hebben geen afgeronde opleiding. Volgens experts kampen ze met psychosociale- en gezondheidsproblemen ten gevolge van (de aanleiding voor) de vlucht. Zij ervaren veel psychosociale klachten, bijvoorbeeld stress, piekeren, slapeloosheid en nare dromen, die hen in het dagelijks leven hinderen. De meeste Eritrese statushouders hebben langdurige hulp en ondersteuning nodig dan zij op dit moment krijgen. Dit komt mede omdat de systemen in Nederland ver af staan van wat zij van huis uit gewend zijn. 80% van onze volwassenen ( ouders ) hebben te maken met analfabetisme en of laaggeletterdheid. Er wordt onvoldoende onderwijs aangeboden aan deze doelgroep.

Laaggeletterdheid en analfabetisme is in Nederland een onzichtbaar probleem. Dat wil niet zeggen dat het geen groot probleem is. Een analfabeet is iemand die tenminste 15 jaar oud is en die helemaal niet kan lezen, schrijven en spellen.
Een laaggeletterde is een persoon die wel kan lezen en schrijven. Echter is het niveau van de vaardigheden dusdanig laag dat men feitelijk niet goed kan functioneren in de maatschappij. Laaggeletterdheid wordt vaak ook functioneel analfabetisme genoemd.

Het belang van taalbeheersing is de afgelopen jaren sterk toegenomen. We leven meer en meer in een informatiemaatschappij. Wil men zelfstandig kunnen functioneren in onze maatschappij, dan zijn basisvaardigheden lezen en schrijven absoluut noodzakelijk. Bedenkt u zich eens hoe vaak u op een dag een sms’je, WhatsApp bericht, e-mail of andere soort tekst leest dan wel schrijft. Zelfs het lezen van een straatnaam of het kopen van een treinkaartje kan voor deze mensen al een probleem opleveren.

Vrouwen

Vrouwelijke vluchtelingen hebben een extra achterstand ten opzichte van mannelijke vluchtelingen. Verder krijgen vrouwen ook minder vaker ondersteuning van gemeenten dan mannen, blijkt uit de literatuur.

Culturele shock

De meeste mensen krijgen een cultuurshock wanneer ze met een cultuur in aanraking komen die teveel verschilt van hun eigen cultuur. Ze moeten zich aanpassen aan deze nieuwe situatie en dat is erg lastig. Er zijn grofweg 5 cultuurshock fases waar verschillende emoties, gevoelens en manieren van omgang bij komen kijken. Mensen kunnen zich verward voelen, of nerveus en gefrustreerd, maar ze kunnen ook enthousiast en blij zijn. De cultuurshock fases zijn gelijk voor de meerderheid van de mensen die in het buitenland gaan wonen en worden vaak pas na een poos herkent. Een cultuurshock kan erg verwarrend zijn en het kan voorkomen dat je het gevoel hebt in een emotionele achtbaan te zitten, maar er zijn veel dingen die je kunt doen om de impact van een cultuurshock te beperken.

 

Hoe?

Ruimte creëren: Met en door de doelgroep een ingerichte ruimte creëren die voor een veilig en vertrouwd gevoel zorgt waardoor het toegankelijk en laagdrempelig wordt voor deze doelgroep. Wij noemen het de verlengde woonkamer waar mensen graag naar toe gaan. De doelgroep geeft aan de behoefte te hebben aan gezamenlijk bidden ook hieraan wordt voldaan door een ruimte naar hun eigen behoefte beschikbaar te stellen. Hierdoor wordt de vertrouwensband tussen de doelgroep en de stichting sterker waardoor de begeleiding makkelijker verloopt.

Referentiekader verruimen: mensen redeneren vanuit hun referentiekader, zaken opgedaan uit eigen ervaring, gezien bij anderen, van horen zeggen, of gelezen. Een ieder redeneert dagelijks vanuit dit beeld en dus is het zo!

Door deel te nemen aan onze activiteiten verruimt de deelnemer zijn referentiekader waardoor participatie en aansluiting bij onze maatschappij een stuk soepeler verloopt.